De afgelopen maand heb ik Wacom’s Intuos 4 pentablet getest, beschikbaar gesteld door Wacom aan 20 geselecteerde bezoekers van Photofacts. Ik heb de Intuos 4 getest als tool voor een productieve fotograaf. En daarbij vooral gekeken naar de te behalen workflowvoordelen qua snelheid en gemak van werken, mede door gebruikmaking van het customizen van de op het tablet aanwezige express keys en touchring.
Wacom Intuos 4 (medium) |
Vroeg je vijf jaar geleden een paar fotografen of designers waar ze aan dachten bij het woord tablet dan kreeg je waarschijnlijk als antwoord een pentablet en Wacom zou een veelgenoemd merk zijn. Stel je ze die vraag vandaag de dag weer dan zullen de meesten bij het noemen van tablet dat nu waarschijnlijk associëren met een touchscreen tablet en zal Apple’s Ipad vaak genoemd worden. Maar hierover straks meer.
Eerste indruk en gebruik Intuos 4
De Intuos 4 ziet er fraai afgewerkt uit en wordt geleverd met een pen met wijzigbare muisklikknopjes en erasertip, plus een houder met een serie verschillende penpunten. Van Wacom kregen we bij deze Intuos 4 medium ook de Meet the Masters dvd geleverd met installatievideos en retouching en tekentutorials.
Na eerdere ervaringen met eenvoudige kleine Wacom-tablets leek het mij een interessante uitdaging om te kijken of de Intuos 4 mij wel workflowvoordelen kon opleveren, in vergelijking met werken met muis en keyboard. Als je jarenlang intensief met muis en keyboard-shortcuts werkt is het wel weer even omschakelen naar een pen.
Na eerdere ervaringen met eenvoudige kleine Wacom-tablets leek het mij een interessante uitdaging om te kijken of de Intuos 4 mij wel workflowvoordelen kon opleveren, in vergelijking met werken met muis en keyboard. Als je jarenlang intensief met muis en keyboard-shortcuts werkt is het wel weer even omschakelen naar een pen.
De Intuos 4 is behoorlijk groot en dan wil je niet ook nog veel met je keyboard doen. Dus moet je de voordelen die je met de shortcuts op je keyboard had nu kunnen behalen met de express keys en touchring op de Intuos. Die zijn naar persoonlijke voorkeur instelbaar, ook per applicatie, zoals Lightroom, Bridge en Photoshop. Handig bij de Intuos 4 vanaf de mediumversie is dat de individueel ingestelde functies per applicatie per key en ringfunctie ook in verlichte tekst wordt getoond.
Eerst ben ik op internet op zoek gegaan of iemand al slimme persoonlijke settings voor express keys en de touchring had bedacht. Dat scheelt weer werk en je kunt andersmans settings downloaden en inladen in de Intuos software. Dat leverde geen snel bruikbare alternatieven op, maar je kunt bij Wacom van enkele creatieven hun persoonlijke settings bekijken en downloaden. Bijvoorbeeld de settings voor Lightroom, Bridge en Photoshop van Scott Kelby. Voor mij persoonlijk niet wat ik zocht.
Workflow voordelen per onderdeel
Op welke onderdelen in de workflow van de fotograaf zoek je naar procesversnellers als je honderden foto’s per dag gaat selecteren en bewerken. Drie voor de hand liggende onderdelen en daarbij meest gebruikte applicaties zijn:
1 Selectie en fotorating: sterren geven en colour labels (Bridge, Lightroom of Camera Raw)
2 Raw-bewerking: non-destructive fotobewerking (Lightroom of Camera Raw plugin)
3 Beeldbewerking: Photoshop
Per onderdeel en applicatie gebruik je als fotograaf shortcuts om het proces te versnellen. En je hebt natuurlijk ook de mogelijkheid om actions te maken in Photoshop, batchverwerking te doen of scripts te gebruiken. Maar voor de Intuos beperk ik me eerst tot de shortcuts en kijk of de express keys en touchring per applicatie zo zijn te configureren dat ik net zo snel kan werken als met muis en keyboard. Het resultaat is een eerste opzet van persoonlijke instellingen voor Bridge.
Persoonlijke settings voor Adobe Bridge |
Ad 1 selectie en rating
De express keys voor dit process heb ik deels gebruikt om voor Bridge veel gebruikte shortcuts van vaak twee toetscombinaties te vervangen. Een probleem waar je al gauw tegenaan loopt is het feit dat de onderste express keys bijvoorbeeld standaard Alt (Option), Shift en Control (Command) als functie hebben en die wil je niet meteen vervangen. Dan blijven er nog 4-5 express keys over om te customizen. Ik koos o.a. voor ster meer, ster minder en groen label (approved). En op de touchring bijvoorbeeld scrollen (in de filmstrip) en naar volgende of vorige foto bij selectie full screen in Bridge, plus bijvoorbeeld roteren. So far so good, nog niet ideaal, maar het werkt.
Ad 2 Raw-bewerking
Als je de Raw-bewerking in Lightroom en Camera Raw doet stuit je meteen op de beperkingen van het toewijzen van functies aan de express keys/touchring per applicatie.
Gebruik je Lightroom voor je selectie & rating met de express keys/touchring dan zijn die functies bezet en niet meer toe te wijzen aan shortcuts bij de raw-bewerking in de Develop module. Het alternatief is, als je ook Bridge hebt om dat voor het eerste proces te gebruiken.
Gebruik je Camera Raw voor je raw-bewerking dan is het probleem dat dit geen aparte applicatie is, maar een plugin van Photoshop. Je zou dus hooguit functies kunnen toewijzen die in ACR en Photoshop dezelfde shortcut/tool hebben. Of moeten kiezen voor gebruik van de express keys/touchring in ACR of Photoshop. Het alternatief is, als je ook Lightroom hebt om dit hiervoor te gebruiken.
Ad 3 Beeldbewerking Photoshop
Voor Photoshop beeldbewerking is het aantal te customizen express keys en touchringfuncties ook heel beperkt. Heb je je keyboard terzijde gelegd, dan zul je de Alt (Option), Shift, Control (Command) en Hand-toetsen op de Intuos 4 willen behouden voor vele shortcuts in Photoshop. Dan blijven er nog een paar express keys over. De touchring komt vooral van pas voor bijvoorbeeld penseelgrootte, penseelhardheid en bijvoorbeeld lagen switchen. De zoomfunctie via de touchring heb ik geprobeerd maar die werkte bij mij niet traploos met GPU-acceleration en viel daarmee af. Het wisselen van touchringfunctie bovendien gaat via drukken op de middenknop en dan moet je alle keuzes langs.
In de Intuos software heb ik geen mogelijkheid kunnen ontdekken om per applicatie meerdere instellingen voor Express keys en Touchring te gebruiken en snel om te switchen, bijvoorbeeld als je van fotoselectie naar Raw-bewerking gaat. Is dat wel mogelijk dan krijgt de Intuos al meer voordelen.
Door de bovenstaande beperkingen heb ik met de Intuos 4 tijdens de testperiode nog niet de snelheid van werken kunnen halen als met muis + keyboard. Maar de periode was beperkt en ik heb misschien te weinig routine qua pengebruik.
Verder heb ik bij het testen niet ook het Radial menu persoonlijk aangepast, omdat dit een extra express key zou kosten en niet praktisch leek.
Bij het schrijven van deze review kwam ik er via deze video achter dat de radial menu toch hele interessante mogelijkheden biedt. Dat zou voor mij een van de eerste dingen zijn om op de Intuos 4 alsnog uit te proberen.
De Intuos 4 is so wie so natuurlijk wel veel handiger dan pentablets zonder Express keys, touchring en radial menu en zeker een aanrader.
Verder heb ik bij het testen niet ook het Radial menu persoonlijk aangepast, omdat dit een extra express key zou kosten en niet praktisch leek.
Radial menu op je werkscherm getoond |
Bij het schrijven van deze review kwam ik er via deze video achter dat de radial menu toch hele interessante mogelijkheden biedt. Dat zou voor mij een van de eerste dingen zijn om op de Intuos 4 alsnog uit te proberen.
De Intuos 4 is so wie so natuurlijk wel veel handiger dan pentablets zonder Express keys, touchring en radial menu en zeker een aanrader.
Alternatieven en een blik vooruit
Voor wie de mogelijkheden van de Express keys en Touchringfuncties nog niet uitgebreid genoeg zijn waren er al extra hulpmiddelen in software en hardware. Maar de toekomst voor het krijgen van echte workflowvoordelen en beter gebruiksgemak van de software zit ‘m niet in hardware met meer fysieke knoppen, maar in slimme Apps.
Configureerbare keyboards of keypads
Iedereen kent denk ik wel de persoonlijk configureerbare keyboards, bijvoorbeeld voor Photoshop. Zo zijn er ook keypads, met configureerbare fysieke toetsen, eventueel met applicatieplugins voor verschillende Adobe-programma’s, zoals de dure oplossingen van RPGKeys.
Configureerbare software: Adobe Configurator
Sinds Creative Suite 4 biedt Adobe al Adobe Configurator (versie 1) aan, gratis via Adobe Labs. Met de komst van CS5 is er Adobe Configurator 2.0 met nog veel meer mogelijkheden. Hieronder een panelvoorbeeld van Configurator voor Photoshop CS5 met alle tools dat je gratis kunt downloaden.
Voorbeeld Configurator panel (uitsnede) met alle PS-tools |
Adobe Configurator is een slimme en volledig configureerbare applicatie binnen de Creative Suite. Je kunt Configurator bijvoorbeeld in Photoshop gebruiken als een panel in de interface waarbinnen je heel veel functies direct aanklikbaar met muis of pen altijd binnen handbereik hebt.Neem je even de tijd om bijvoorbeeld voor Photoshop Configurator naar wens in te stellen dan boek je meteen enorme snelheidswinst en gebruiksgemak.
Al vanaf versie 1 (uitsluitend voor CS4) kon je binnen Adobe Configurator bijvoorbeeld je veel gebruikte tools kopiëren. Handig voor bijvoorbeeld tools die je vaak nodig hebt maar die genesteld zitten onder andere tools (bijvoorbeeld dodge, burn, sponge). maar binnen Configurator kun je ook alle shortcuts, Actions en Scripts hangen en met 1 klik activeren. En met de komst van versie 2.0 zijn de mogelijkheden op allerlei terreinen nog veel meer uitgebreid. Deze video geeft een eerste indruk. Helaas is er geen gesproken commentaar, maar wel tekstcommentaar in beeld.
Apps gaan de echte voordelen brengen
Naast de interessante voordelen die je als fotograaf al met Adobe Configurator kunt boeken om je werkproces te versnellen met muis of pen zijn er ook al interessante Apps.
De voordelen van Apps boven reguliere software, plugins of hardwareoplossingen zijn divers:
- betaalbaar en direct leverbaar
- portable op je Ipad/tablet (of smartphone)
- wireless met Adobe programma’s te koppelen
- regelmatig updates (soms gratis)
- meer applicatie-onafhankelijk, ook voor bijvoorbeeld Aperture, CaptureOne, Photoshop Elements, Gimp etc. zou je met Apps tools kunnen configureren.
- veel meer potentiële afnemers
Er zijn al enkele voor fotografen interessante Apps op de markt om je workflow mee te versnellen.
Adobe Nav (for Ipad)
Met deze App kun je o.a. 16 tools op je Ipad configureren die met grote iconen worden getoond en meteen werken op je pc/Mac via wireless-verbinding. Adobe heeft enkele videos over Adobe Nav.
Bekijk in ieder geval de video onderaan die pagina (screenshot).
Bekijk in ieder geval de video onderaan die pagina (screenshot).
Toch zijn de configuratiemogelijkheden veel beperkter dan binnen Adobe Configurator. Adobe heeft al aangegeven haar Apps te zullen ontwikkelen voor alle platforms (Ipad/Iphone en Android) maar voor Android zullen ze afgezien van Photoshop Touch (Android) waarschijnlijk wachten op Androidversie 4 dat binnenkort beschikbaar is als een platform voor Android tablets en smartphones.
Adobe heeft al ervaren hoe populair de (Android) Photoshop Touch App in enkele uren werd.
LRPAD (for Ipad)
Voor bediening (wireless) van Lightroom via je Ipad is er de LRPAD-App. De App schijnt nu in de praktijk nog vrij traag te werken, maar het concept is absoluut interessant.
De bedieningsmogelijkheden van Lightroom zijn overzichtelijker en intuitiever dan via de interface van Lightroom zelf. Kijk maar eens naar het scherm om door je collectie te lopen via bladeren, met exifgegevens en kleurlabels telkens op je Ipad.
Metadatascherm van LRPAD met exif, kleurlabels en bladerknop |
Nog interessanter zijn de developmodule schermen, waarbij heel veel sliders bij elkaar staan gegroepeerd die je op je Ipad via touch bedient. Bijvoorbeeld het HSL-scherm is super met alle tabs per kleur naast elkaar en meteen aan te passen. Zonder in Lightroom te hoeven scrollen of in Camera Raw te wisselen tussen de drie HSL- tabs.
Hue-Saturation-Luminance scherm van LRPAD |
Bamboo Stylus
Wacom heeft voor touchscreens de Bamboo Stylus ontwikkeld waarmee je preciezer kunt werken dan met de vingers. Handig om bijvoorbeeld in LRPAD de sliders te bedienen.
Bamboo Stylus voor touchscreens |
Toekomstige Apps
Het blijft dus voor fotografen interessant om deze ontwikkelingen te volgen en te kijken waar Adobe, Wacom en Apple of derden mee gaan komen.
Persoonlijk zou ik graag zien dat er een App voor alle platforms komt met de functionaliteit van Adobe Configurator en LRPAD. Wireless gekoppeld aan de applicaties op je pc/Mac en te bedienen met bijvoorbeeld de Bamboo Stylus op je tablet of zelfs je smartphone om te beginnen (voor de tools). Adobe Configurator is immers al volledig aanpasbaar en de settings en schermen die gebruikers ervoor maken zijn uitwisselbaar.
De Wacom Intuos 4 wordt nu al in voordelige combinaties met Lightroom erbij geleverd, of met de Meet the Masters dvd met retouching- en designtutorials. Misschien levert Wacom in de toekomst wel een eenvoudige pentablet met vier fysieke knoppen: Alt (Option), Shift, Control (Command) en Hand. Compleet met Bamboo Stylus (in varianten) plus Lightroom en nieuwe App met daarin alle tools, shortcuts, actions en Lightroom-touchbediening. Als de stylus op de markt zou komen met pentips voor touchscreens en pentablet (misschien zoals nu de erasertip) is de set compleet.
bruidsfotograaf 20 november 2011
bruidsfotograaf 20 november 2011